‘Phản ứng của Việt Nam đối với Covid-19 đã được nhiều quốc gia phát triển ca ngợi’ – Liên minh Toàn cầu về Vaccine và Tiêm chủng nhận xét.
Trong khi hệ thống chăm sóc sức khỏe của một số quốc gia giàu có đang đứng trước nguy cơ sụp đổ vì căng thẳng Covid-19, thì Việt Nam đã nhanh chóng phản ứng và vẫn kiểm soát được dịch bệnh. Phản ứng nhanh chóng, hiệu quả này có thể đóng vai trò như một mô hình khả thi cho các quốc gia đang phát triển khác hay không?
Với dân số hơn 97 triệu người, Việt Nam có kinh nghiệm trong việc đối phó với sự bùng phát của các bệnh truyền nhiễm khác bao gồm Sars, Mers, sởi và sốt xuất huyết. Liên minh Toàn cầu về Vaccine và Tiêm chủng (Gavi) và các đối tác cũng đã làm việc trong nhiều năm để cải thiện hệ thống y tế để các quốc gia có thể đáp ứng thách thức của những vụ dịch như thế này.
Trong bối cảnh Covid-19, Việt Nam đã dựa vào 4 giải pháp tương đối hiệu quả để chống lại virus:
Hành động nhanh chóng
Khi có những báo cáo đầu tiên về ca dương tính bên ngoài Trung Quốc, Việt Nam đã hành động ngay lập tức. Có kinh nghiệm trong việc xử lý nhiều dịch bệnh gần đây, chẳng hạn như Sars và H5N1, Việt Nam đã theo dõi chặt chẽ các khu vực biên giới để ngăn chặn sự lây lan. Khi Covid-19 sau đó được phát hiện, cộng đồng nơi bệnh nhân dương tính sinh sống cũng đã được tiến hành cách ly.
Vào ngày 11/1, sau khi Trung Quốc báo cáo về ca tử vong đầu tiên của coronavirus, Việt Nam đã thực hiện kiểm tra sức khỏe tại các sân bay. Tất cả du khách đều được đo nhiệt độ cơ thể và những người bị sốt, ho, đau ngực hoặc khó thở được tách riêng để xét nghiệm. Nếu có ca dương tính trên chuyến bay, hành khách và phi hành đoàn và tất cả các đối tượng có liên lạc với họ đều phải thực hiện cách ly trong 14 ngày.
Bộ Y tế đã tổ chức một cuộc họp với WHO và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) vào ngày 15/1, vài tuần trước khi nhiều quốc gia khác thậm chí chỉ mới bắt đầu chiến lược. Những nỗ lực kết hợp hành động nhanh chóng và thử nghiệm hiệu quả đã giúp làm chậm sự lây lan của virus trong giai đoạn sớm nhất.
Truy tìm dấu vết liên lạc
Khi virus lan rộng khắp thế giới, Việt Nam đã ban hành lệnh cách ly 14 ngày bắt buộc đối với mọi cá nhân nhập cảnh và hủy tất cả các chuyến bay đến và đi nước ngoài. Những người có triệu chứng Covid-19 được theo dõi chặt chẽ tại các cơ sở y tế và các liên hệ của họ được truy tìm. Hàng xóm được khuyến khích báo cáo nếu họ biết ai đó trở về từ nước ngoài.
Truy tìm liên hệ cũng được hỗ trợ bởi công nghệ. Một ứng dụng di động có tên NCOVI được phát triển bởi Bộ Thông tin và Truyền thông (MIC), cho phép công chúng cập nhật tình trạng sức khỏe của họ hàng ngày. Ứng dụng cũng chia sẻ ‘điểm nóng’ về các trường hợp mới và cung cấp cho người dùng ‘các biện pháp tốt nhất’ để giữ sức khỏe.
Ứng dụng được hỗ trợ bởi một hệ thống báo cáo trực tuyến, được phát triển bởi Bộ Y tế, để theo dõi các trường hợp nghi ngờ và được xác nhận mắc Covid-19. Những nỗ lực này đã đảm bảo rằng các ca dương tính mới được báo cáo và ngay sau đó được cách ly.
Chiến dịch truyền thông công cộng hiệu quả
Việt Nam đã không ngại cảnh báo sự nghiêm trọng của Covid-19, thậm chí còn sản xuất một video nhạc pop về phòng chống virus . Được nhà nước hỗ trợ, video này sử dụng một bài hát hấp dẫn để truyền đạt tầm quan trọng của việc rửa tay. Bài hát dễ nhớ, hiệu quả và đã được chia sẻ nhiệt tình với phần còn lại của thế giới.
Vào ngày 19/3, Việt Nam cũng đã phát động một chiến dịch gây quỹ để mua thiết bị y tế và bảo vệ cho những người làm việc ở tuyến đầu với bệnh nhân Covid-19. Đến ngày 5/4, hơn 2,1 triệu USD đóng góp của cộng đồng đã được gửi qua một nền tảng tin nhắn .
Cả hai chiến dịch này đều nâng cao nhận thức về đại dịch coronavirus, ngăn chặn sự lây lan của nó.
Phát triển bộ kít xét nghiệm
Một số người nghi ngờ rằng Việt Nam không có ca tử vong vì Covid-19 do không thực hiện xét nghiệm toàn dân. Tuy nhiên, điều đó là không chính xác. Việt Nam không chỉ mua 200.000 kít xét nghiệm từ Hàn Quốc mà còn nhanh chóng phát triển kít của riêng mình.
Bộ kít của của Việt Nam được các nhà khoa học phát triển trong vòng một tháng: hiệu quả, giá cả phải chăng và nhanh chóng, chẩn đoán nghi ngờ nhiễm Covid-19 chỉ trong một giờ . Sử dụng các kỹ thuật được WHO phê chuẩn, các bộ kít này có thể giúp cách ly đúng những người bị nhiễm bệnh và theo dõi các liên hệ của họ. Không giống như các quốc gia khác dựa vào thử nghiệm hàng loạt, tại Việt Nam, các xét nghiệm chỉ được thực hiện đối với những người có nguy cơ bị lây bệnh.
